Zonder ouderen stort het vrijwilligerswerk in

Lees meer

Een leven lang ontwikkelen

Actief en betrokken
anbo-pcob-leven-lang-ontwikkelen
Hero background icon

Marianne Maandonks: “Leergierig zijn houdt je jong”

Drievoudig zwemkampioene Marianne Maandonks leidt zelfs op 95-jarige leeftijd nog een leven vol plezier en uitdaging. Nadat de media-aandacht rondom haar zwemprestaties een beetje was afgenomen, spraken we haar in het Parktheater Eindhoven, waar Maandonks iedere donderdag repeteert met KRACHTVOER Theater. “Rust? Rust ken ik niet en heb ik nooit gekend.”

“Ik was een zwerfkat”, begint Marianne Maandonks. Met haar 95 ziet ze er nog bijzonder kwiek uit. “Mijn ouders hadden een hotel met een café, daar hadden ze het heel druk mee. Mijn moeder had geen tijd om mij in de gaten te houden en onze huishoudster, Marie, kon mij niet bijhouden. Ik was altijd buiten, ik sliep bijna nooit thuis. Ik was vroeger al een zwerfkat en dat is altijd zo gebleven.”

Mannenmens

Als kind heeft Maandonks niet veel vriendinnen. “Ze wilden niet met mij spelen en mochten van hun ouders niet in de buurt voor ons café komen, daar waren immers dronken mannen. Dus speelde ik altijd met de jongens. Met die boerenjongens heb ik heel wat avonturen beleefd”, grinnikt ze. Om de wildebras toch in goede banen te leiden wordt ze als tiener naar een kostschool gestuurd. Zonder succes. “Ik was een ‘enfant terrible’, ik was niet gewend om orders te krijgen en om zoveel binnen te zijn. Van het gebrek aan buitenlucht werd ik letterlijk ziek. Na anderhalf jaar stuurden ze me weg.” Eenmaal thuis besluit Maandonks om te gaan studeren. Dierenarts worden is de wens. Maar de oorlog gooit roet in het eten. Als het weer rustig is in het land kiest Maandonks voor een opleiding tot apothekersassistente.

Met het diploma op zak opent ze haar eigen drogisterij, maar in Sint Oedenrode krijgt ze geen voet aan de grond. Dus vertrekt ze naar Eindhoven, waar ze een huis laat bouwen en een nieuwe drogisterij opent. “Al op jonge leeftijd was ik voortvarend en ondernemend. Ik geloof niet dat ik denk, ik doe het gewoon. Ik ben heel impulsief.”

Ieder huisje heeft z’n kruisje

In Eindhoven gaan de zaken goed. Maar achter gesloten deuren is het leven van Maandonks een stuk minder rooskleurig. Op haar vijfenvijftigste moet ze op dringend advies van haar artsen zelfs stoppen met haar eigen zaak. Maandonks ligt in stressvolle scheiding en moet rust nemen. “Rust? Rust ken ik niet en heb ik nooit gekend. Ook niet in mijn huwelijk. Ik heb altijd zelf de kost verdiend. Ik maakte hele lange werkdagen en dat was bij elkaar veel te veel. Ik raakte overspannen. Een verpleegster raadde mij aan om drie weken lang elke dag te gaan zwemmen. Dat heb ik gedaan en ik ben nooit meer gestopt.”

Als een vis in het water

Jarenlang zwemt Maandonks iedere dag. “In het zwembad voel ik me als een vis in het water. Alle zorgen wassen zo van je af. Dat water werkt gewoon heel ontspannend. Wedstrijden zwemmen gaat natuurlijk niet over ontspanning, maar over inspanning. Ik ben daarmee begonnen omdat ze bij PSV Masters vroegen of ik bij ze wilde komen zwemmen, om mee te doen aan wedstrijden. Ik was toen 78. Dan komt dat impulsieve weer naar boven hè, niet denken maar doen.”

Recordhouder

Maandonks zegt zelf niks om winnen te geven. “Ik vind het fijn als ik win en ik zal er ook voor zwemmen. Maar als een ander wint is dat ook goed. Ik kijk vaak niet eens naar de tijd, ik tik de rand aan, klim het zwembad uit en ga naar de kleedkamer om een droog badpak aan te trekken.” Toch zwemt ze aan het einde van de zomer van 2021 drie records in het Pieter van den Hoogenband Zwemstadion in Eindhoven: de 200 meter schoolzwemmen, de 100 meter rugzwemmen en de 50 meter vrije slag in de categorie 95-plus. Het zijn niet de eerste medailles die Maandonks wint, maar middenin de pandemie is deze prestatie toch wel bijzonder. Het zwembad is immers anderhalf jaar dicht geweest. Om toch fit te blijven loopt Maandonks iedere dag honderd treden op en neer in haar seniorenflat. Daarnaast doet ze gymoefeningen en loopt ze elke dag tien kilometer. Pas vlak voor de wedstrijd duikt ze het water weer in. “Dat traplopen is mijn training geweest. Maar dat had ik ook gedaan als ik geen wedstrijd had gehad. Ik kan toch niet in mijn stoel blijven zitten de hele dag?”

Levenslang ontwikkelen

Dat stilzitten niks is voor deze fanatieke senior moge duidelijk zijn. Ze zwemt nu (in eigen woorden) ‘nog maar’ drie keer per week en doet daarna mee met watergym. Op het dagelijkse programma staat ook een rondje wandelen van vier kilometer. Daarnaast werkt ze in de bibliotheek en zit ze in twee theatergroepen. Is dat het recept voor gezond oud worden? “Gezond leven is afgezaagd, maar wel heel voornaam. Geen alcohol, niet roken, veel bewegen. Maar het belangrijkste is, dat je je altijd blijft ontwikkelen, vooral mentaal. Levenslang ontwikkelen, dat is mijn motto. Leergierig zijn houdt je jong. Ik ben 95 maar zo voel ik me niet. Ik praat over oude mensen zonder te beseffen dat ik zelf ouder ben. Dat komt echt doordat ik zo leergierig ben. Ik wil altijd alles begrijpen en ik sta open voor nieuwe meningen en ervaringen. Ook in gesprekken op seksueel gebied ben ik heel open. Mijn omgeving zegt vaak: ‘Marianne, wat ben jij toch ruimdenkend’.”

Eeuwig blijven leven

Over ouder worden heeft Maandonks gemengde gevoelens. Het zijn vooral de lichamelijke gebreken die haar herinneren aan haar leeftijd. “Mijn manier om daarmee om te gaan is focussen op het positieve. Dan ga ik voor de spiegel staan en vertel ik mezelf wat ik nog wél kan. En dat is een heleboel. Ik ben blij met hoe het nu gaat en met het leven dat ik al achter de rug heb. Ik heb een mooi en avontuurlijk leven gehad. Wat leuk is aan ouder worden, is dat mensen heel snel iets voor je doen. En iedereen is zo aardig voor je. Daarnaast heb je alle tijd van de wereld: als ik een uur lang wil lezen of wil bellen met een vriendin, dan kan dat gewoon. Je doet langer over dingen en dat mag omdat je oud bent.

Nu ik 95 ben heb ik soms het idee dat ik naar de dood toe moet werken. Dat idee vind ik vreselijk. Ik wil nooit dood, ik wil eeuwig blijven leven. Het leven is zo fijn en er is nog zoveel te doen. Ik zou nog wel een wereldreis willen maken, op safari gaan, inheemse stammen bezoeken … dat gaat niet gebeuren, zo’n wereldreis is toch een hele onderneming. Aan de andere kant: ik zou er wel heel lang over kunnen doen. En als het dan mijn eind wordt, is het in ieder geval wel een prachtig eind.”