Handige hulp als het lezen lastiger wordt

Actief en betrokken

Lezen is leuk én belangrijk, maar het is niet voor iedereen even makkelijk. Als je slechtziend bent bijvoorbeeld of als je moeite hebt met het vasthouden van een boek. Toch zijn er voor mensen met een leesbeperking oplossingen die maken dat ze tóch kunnen blijven lezen.

Lezen is je laten verwonderen door prachtige verhalen of je voor even onderdompelen in een compleet andere wereld. Door te lezen blijf je via kranten, tijdschriften en informatieve flyers op de hoogte van wat er om je heen gebeurt. Maar wat als je blind bent of slechtziend? Cognitieve problemen hebt? Of als je door een aandoening als Parkinson, MS of reuma letterlijk je boek niet meer kunt vasthouden? Voor al die mensen biedt de stichting CBB al jaren passende oplossingen die allerlei geschreven teksten ook voor mensen met een leesbeperking toegankelijk maken.

Van bibliotheek tot innovatieve organisatie

De geschiedenis van de CBB, die gevestigd is in Ermelo, gaat al meer dan honderd jaar terug. Gedurende haar bestaan heeft de stichting veel kennis en expertise opgebouwd. ‘We waren in het verleden vooral een bibliotheek’, vertelt Marieke Achterberg, medewerker marketing en communicatie bij de CBB. ‘De naam zegt het al: CBB staat voor Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden. Maar door de jaren heen zijn we uitgegroeid tot een veelzijdige en innovatieve organisatie die alle middelen beschikbaar heeft om leesbeperkingen te vervagen. Daarom gebruiken we tegenwoordig alleen de afkorting CBB. We zetten ons met hart en ziel in om een leesbeperking geen belemmering te laten zijn voor een volwaardige deelname aan de maatschappij.’

Braille, audio en grote letters

Het toegankelijk maken van lectuur doet de CBB op verschillende manieren. Zo produceert de stichting voor de bibliotheekservice Passend Lezen passende leesvormen voor iedereen met een leesbeperking. Er zijn hier dan ook duizenden boeken, kranten en tijdschriften te leen in een leesvorm naar keuze, variërend van luisterboeken tot lectuur in braille of met grootletters, zoals jumboletters. Mensen kunnen voor € 33 per jaar lid worden van deze bibliotheekservice en vervolgens van het aanbod gebruikmaken. Marieke: ‘Samen met de Stichting Dedicon voorziet de CBB in talloze producties. Dat doen we ook voor De Leesbutler, waarbij de CBB zich vooral richt op christelijke lectuur in passende leesvormen. Het betreft een eigen collectie van publicaties die niet bij Passend Lezen beschikbaar zijn.’

Te huur: de Basis Audio Speler

‘Tamelijk nieuw is onze Basis Audio Speler, oftewel de BAS’, vertelt Marieke. ‘Op deze speler kun je heel eenvoudig boeken, kranten en tijdschriften in gesproken vorm beluisteren. Ook kun je via de BAS gewoon naar de radio luisteren. Mensen met een leesbeperking kunnen de speler voor € 8,75 per maand bij ons huren, de eerste twee maanden zijn gratis. De BAS werkt via wifi en op basis van een afspeelkaart met een QR-code. Die afspeelkaart stop je in de speler en dan kun je de lectuur op de kaart, bijvoorbeeld een krant als de NRC of het Nederlands Dagblad, direct beluisteren. Het apparaat heeft eenvoudige bedieningsknoppen en ook een aansluiting voor een koptelefoon. We hebben de speler in 2024 geïntroduceerd en we ontwikkelen deze nog verder door voor een optimaal gebruik.’

Vrijwilligers voor audioboeken

‘We beschikken gelukkig over heel veel betrokken mensen die zich voor de CBB en mensen met een leesbeperking inzetten’, zegt Marieke. ‘Zo’n tweehonderd vrijwilligers bijvoorbeeld spreken de audio-leesproducties voor de CBB in. Daaraan stellen we hoge kwaliteitseisen. Mensen moeten daarom eerst een stemtest doen en ze moeten uiteraard duidelijk spreken. De lat ligt hoog! We hebben trouwens nog behoefte aan mannenstemmen...’

Consulenten voor hulp en begeleiding

Voor wie het lastig vindt om het apparaat aan te sluiten, bieden de consulenten van CBB soelaas. Marieke: ‘Wij beschikken in het hele land over consulenten die hulp aan huis bieden voor mensen die slecht zien of plotseling met een leesbeperking geconfronteerd worden. Dan is de route naar een passende leesvorm niet altijd eenvoudig te vinden. Onze consulenten bieden ondersteuning en begeleiding. Ze kunnen helpen bij de installatie van de BAS, maar bijvoorbeeld ook informatie geven over hoe je je kunt aanmelden bij Passend Lezen en hoe je producten kunt bestellen.’

Luisteren naar OuderenWijzer

De CBB bepaalt op basis van de behoeften van organisaties en particulieren het aanbod. ‘We krijgen vragen van bijvoorbeeld KLM, de Rijksoverheid en de Oogvereniging om hun producten passend aan te bieden, zodat ook hun klanten met een leesbeperking niet verstoken blijven van informatie’, vertelt Marieke. ‘Daarbij beperken we ons niet tot Nederland; we zetten ook lectuur in andere talen om. Daarnaast krijgen we regelmatig verzoeken om een nieuwe uitgave in een passende leesvorm in onze collectie op te nemen. Afhankelijk van de mogelijkheden geven we daaraan gehoor. Zo bleek er behoefte te zijn aan een gesproken versie van OuderenWijzer. Zo’n zeventig leden van ANBO-PCOB maken nu gebruik van dit tijdschrift in gesproken vorm. Mooi en fijn dat we hierin kunnen voorzien.’

Handige hulp als het lezen lastiger wordt

Gerelateerde artikelen

Directeur-bestuurder Anneke Sipkens

Een ode aan ouder worden

Interview met Antoinette Hertsenberg