Hoe was het ook al weer? Kunt u zich nog herinneren hoe u vroeger, in de jaren ‘70 van de vorige eeuw, boodschappen deed? Gewoon met een portemonnee met guldens en de boodschappentas naar de winkel op de hoek. Overzichtelijk en eenvoudig. Vandaag de dag kunnen we op zoveel manieren betalen dat u makkelijk het overzicht kwijtraakt. We zetten ze op een rij.
De eerste verandering in boodschappen doen en betalen vond plaats in 1967. Toen introduceerden de banken de groene betaalcheque en de Postcheque- en Girodienst (PCGD) - de voorloper van de Postbank; weet u dat ook nog? - de girobetaalkaart!
In datzelfde jaar werd in Engeland de eerste geldautomaat geopend, de Automatic Teller Machine, ofwel ATM. De eerste mogelijkheid om geld ‘uit de muur’ te halen. De volgende grote stap volgde in 1982 toen in Hawaii het eerste kassasysteem werd ontwikkeld met een betaalfunctie voor creditcards. Daarna gingen de ontwikkelingen snel, de betaalkaart, de pinpas, de chipknip, internetbankieren, allerlei apparaten om op afstand te betalen.
U kunt in de meeste winkels nog steeds met contant geld terecht. Een voordeel is dat u bijna nooit last heeft van technische storingen. Nadeel: u moet regelmatig naar een geldautomaat om aan contant geld te komen. In vrijwel alle winkels kunt u ook met uw pinpas betalen. Tegenwoordig ook nog contactloos, dus zonder dat u de pincode hoeft in te voeren. Voordeel van de pinpas: u hoeft geen contant geld bij u te hebben, u heeft altijd ‘geld’ op zak. Contactloos pinnen heeft bovendien als voordeel dat criminelen uw pincode niet kunnen afkijken (dat wordt ook wel shouldering genoemd). Die hoeft u namelijk niet te gebruiken. Sommige mensen vinden het nadelig dat je door het gemak van de pinpas het overzicht op je uitgaven kunt verliezen.
Contactloos met uw smartphone betalen kan ook, als deze daarvoor geschikt is natuurlijk. Het werkt precies zo als met de bankpas: u houdt uw smartphone bij de lezer van de betaalautomaat en de transactie wordt uitgevoerd. Maar u kunt in de winkel ook met een wearable betalen. Dat kan een smartwatch zijn of een ring, horloge, armband of sleutelhanger waarin een koppeling met uw betaalrekening is gemaakt. In de praktijk werkt dit net zo als contactloos betalen met uw bankpas. U houdt de wearable bij de betaalautomaat en de transactie vindt plaats.
Door alle digitale ontwikkelingen heeft ook het kopen bij webshops een vlucht genomen. De coronacrisis heeft online shoppen nog eens een extra boost gegeven. Betalen van een aankoop bij een webshop kan op verschillende manieren.
Een heel eenvoudige manier van betalen is via iDeal. De meeste Nederlandse webwinkels bieden dit aan als betaalmethode. Bij iDeal ga je rechtstreeks naar de betaalomgeving van je eigen bank; alle relevante gegevens, zoals bedrag en IBAN van de verkoper, zijn al ingevuld. U hoeft alleen de betaling in uw bankomgeving te bevestigen. Het is niet alleen makkelijk maar ook snel. Omdat alle gegevens al zijn ingevuld, loopt u niet het risico om een verkeerd bedrag of IBAN in te vullen. Het is ook nog eens gratis. Het nadeel is dat u alles al betaalt, voordat u de spullen in huis heeft.
PayPal is lang niet zo populair als iDeal bij Nederlandse webwinkels. Ongeveer de helft biedt PayPal aan. PayPal is wel een betaalmiddel dat u bij aankopen in buitenlandse webwinkels kunt gebruiken. Het nadeel van PayPal is dat u een account moet openen. Aan dat account koppelt u een betaalmiddel, uw bankrekening bijvoorbeeld. U heeft met een PayPal-transactie wel aflevergarantie. Wordt de aankoop niet geleverd, dan kunt u uw geld terugkrijgen. PayPal is vooral handig voor mensen die niet over een creditcard beschikken.
Een klein deel van de Nederlandse webshops biedt Afterpay of Klarna aan. Bij deze betaalmethode betaalt u altijd achteraf, dus pas nadat u de aankoop in huis heeft. Na ontvangst van de bestelling krijgt u per mail een betaallink. Die betaalt u met iDeal (ook een digitale overschrijving is mogelijk). Een nadeel van Afterpay is dat webshops extra kosten voor het gebruik in rekening brengen. Dat kan soms oplopen tot een paar euro per transactie. Het voordeel van de Afterpay is de betalingstermijn. Die is minstens twee weken. Bent u niet tevreden over de aankoop en stuurt u die binnen twee weken terug, dan kan betaling achterwege blijven. Bij andere methoden heeft u al betaald en moet u nog enige tijd wachten om uw geld terug te krijgen.
U kunt Apple Pay alleen gebruiken met een iPhone, iPad of een laptop van Apple. En alleen als u een rekening heeft bij ING, Rabobank, Bunq of ABN-AMRO. Bij andere banken is het gebruik van Apple Pay nog niet mogelijk. Ook lang niet alle webwinkels bieden de mogelijkheid van Apple Pay. Met Apple Pay hoeft u bij een betaling alleen de gegevens te checken en uw opdracht/betaling te bevestigen. Dit doet u met uw vingerafdruk of gezichtsherkenning. Dat is makkelijk en bovendien veilig.
Creditcards worden in Nederland niet zoveel gebruikt. Slechts een beperkt aantal Nederlandse webwinkels accepteert creditcards. Bij aankopen in het buitenland is de creditcard algemeen geaccepteerd. Creditcards kennen ook aflevergarantie en een aankoopverzekering en/of een vergoeding bij vlucht- of bagagevertraging. U kunt ze ook gebruiken bij betalingen in het buitenland. Andere voordelen: een creditcard wordt over de gehele wereld geaccepteerd. Een nadeel kan zijn dat u met een creditcard het overzicht op uw uitgaven verliest. De betaling wordt namelijk pas later - soms zelfs na een paar weken - van uw rekening afgeschreven.
Natuurlijk staan de ontwikkelingen niet stil bij het betalingsverkeer. Een belangrijke ontwikkeling is ‘cryptocurrency’, oftewel een digitale munteenheid. Bitcoin is op dit moment de meest populaire en ook meest verhandelde cryptocurrency. Gebruikers kunnen hun bitcoins naar de digitale portemonnee van iemand anders sturen. Maar natuurlijk ook ontvangen. De bitcoin wordt ook steeds vaker als betaalmiddel geaccepteerd. Gebruikers vinden het een voordeel dat bij dergelijke transacties geen bank betrokken is; je betaalt rechtstreeks aan de ander.
De bewaking van de veiligheid in het betalingsverkeer betekent ook dat nieuwe techniek wordt ingezet. Een voorbeeld waarbij de ontwikkeling heel snel gaat is de biometrie. Met biometrie wordt uw betalingsopdracht gecheckt met uw lichaamskenmerken. Bijvoorbeeld met een irisscan. Met deze technieken hoeft u straks geen wachtwoorden of pincode meer te onthouden. Maar er zijn ook op andere vlakken nieuwe ideeën om het betalingsverkeer te vereenvoudigen en verder te beveiligen. Die zijn nog ver weg en ze vereisen van ons ook de nodige aanpassingen. Een voorbeeld is een echte winkel (dus geen webshop), die wel volledig digitaal is. U opent de deur van de winkel met uw bankpas of creditcard, vervolgens wordt u digitaal ‘gevolgd’ in de winkel en de boodschappen in uw mandje of winkelwagen worden geregistreerd. Bij het verlaten van de winkel wordt het totale bedrag automatisch van uw rekening afgeschreven. In de Verenigde Staten wordt hiermee al geëxperimenteerd.
Er zullen steeds meer innovaties plaatsvinden die zorgen voor nieuwe uitdagingen. Het blijft lastig te voorspellen wat die innovaties zijn en hoe u daarmee moet omgaan. Het is koffiedik kijken. Die koffie kunt u trouwens nog steeds gewoon in de winkel kopen. En betalen zoals u dat wilt.
Direct naar
Lidmaatschap
Ledenservice
Advieslijn
Magazine
