Toch onderzoek naar koopkracht pensioen
Lees meerOns standpunt over pensioen
Lees meerHulp bij uw belastingaangifte
Lees meerVragen en antwoorden Nieuwe Pensioenwet
Lees meerLees meer over de afdelingen
AfdelingenTekst: Anita Harte | Foto's: Jasper Hof
Nadenken over de laatste levensfase. Over behandelwensen én behandelgrenzen. Over de vraag of u gereanimeerd wilt worden bijvoorbeeld. Of wie voor u mag bepalen als u dat zelf niet meer kunt. Verspreid over het land organiseert ANBO-PCOB bijeenkomsten over palliatieve zorg. Waar het gesprek gaat over waar u zelf invloed op hebt in die laatste fase van het leven. Want, zegt huisarts Suzanne Pruijssers tijdens de middag in Dordrecht, ‘een goede voorbereiding is belangrijk om het einde goed te doen.’
Zo’n veertig leden hebben eind november de eerste echte herfststorm getrotseerd om samen te komen in de Ontmoetingskerk in Dordrecht. Zij willen meer weten over palliatieve zorg. Of over comfortzorg, zoals Suzanne Pruijssers het in haar presentatie ook noemt. "Bij palliatieve zorg gaat het om de zorg voor iemand die niet meer te genezen is", vertelt ze. "Die fase kan kort zijn, als iemand uitgezaaide kanker heeft bijvoorbeeld. Maar ook heel lang, zoals bij iemand met dementie. De zorg is dan gericht op kwaliteit van leven. Op leven toevoegen aan de dagen. En comfort is daarbij heel belangrijk."
Suzanne is ‘onder andere huisarts’, zoals ze zelf zegt. Daarnaast spreekt ze graag op dit soort middagen. "Het levenseinde doe je maar één keer, dat kun je niet oefenen. En ik zie dat het vaak wat ontbreekt aan informatievoorziening. Dat geeft onrust en onbegrip. Dus vind ik het prachtig als ik dingen die toch een beetje in de taboesfeer zitten, of moeilijk bespreekbaar zijn, wat luchtig en begrijpelijk kan brengen. Als dat lukt, als mensen op tijd nadenken over die laatste levensfase, dan merk ik dat het zóveel onrust en chaos scheelt als het zover is. Als je een beetje weet wat er komen gaat, dan kun je die laatste levensfase veel mooier beleven."
Er komt vanmiddag veel voorbij om over na te denken. Wil ik gereanimeerd worden bijvoorbeeld. "Besef", zo zegt Suzanne, "dat u dan in principe al bent overleden en wij u met man en macht proberen terug te halen." En wil ik naar de IC en beademd worden? En wat is palliatieve sedatie. Hoe denk ik over euthanasie? En moet ik een wilsverklaring opstellen? Het is niet alleen belangrijk om hierover na te denken, zegt ze. "Bespreek het vooral ook met uw naasten én met uw huisarts."
Bij binnenkomst deelde Tinie (75) al met haar tafelgenoten dat deze bijeenkomst precies op het juiste moment kwam. Ze is bezig met haar wilsbeschikking, zegt ze. "Ik wil niet dat mijn kinderen over mij moeten beslissen als er iets met mij gebeurt." Maar ze vindt het lastig, weet niet waar ze moet beginnen. Daarom helpt alle informatie die ze hier krijgt. "Er is veel waarover ik kan beslissen." En als Suzanne vertelt dat de website exit.nl een goed begin kan zijn, noteert Tinie dat. Ze neemt zich voor om thuis meteen te gaan kijken. "Dan kan ik daarna naar de huisarts."
Er is grote belangstelling voor deze bijeenkomsten, zegt Ger Deleij, belangenbehartiger bij ANBO-PCOB. "We hebben er al een aantal georganiseerd en gaan daar mee door." In een vergrijzende samenleving zijn er immers steeds meer mensen die na moeten denken over het levenseinde, zegt hij. "Dat is niet altijd makkelijk. Toch is het belangrijk om erover te praten, om zelf de regie te houden. We zien ook veel onduidelijkheid over palliatieve zorg en over wat dat betekent. Daarom willen we mensen graag informeren, zodat ze er ook thuis met hun naasten over kunnen praten."
De dames Corry en Lidia gaan hier vanmiddag al met elkaar in gesprek. Ze zitten toevallig bij elkaar aan tafel en kennen elkaar niet. Corry (86) vertelt dat ze nu weet wat palliatieve sedatie inhoudt (‘dat wilde ik graag weten’) én dat ze een ‘duwtje in de rug’ heeft gekregen. Ze heeft namelijk een nieuwe huisarts en nog niet met haar besproken wat ze in haar laatste levensfase zou willen. "Dat ga ik nu zeker doen", zegt ze. Lidia heeft ‘alles’ al wel besproken. Ook het onderwerp euthanasie, vertelt ze. "Mijn dokter staat daarvoor open, behalve als je dementeert."
Cor de Dopper, voorzitter van ANBO-PCOB-afdeling Dordrecht, kijkt met een goed gevoel terug op de middag. "Als ik een cijfer mag geven, geef ik een 9,5. Suzanne gaf heel goede uitleg, had goed contact met de zaal en deed het heel ongedwongen." Zo’n middag is belangrijk voor de leden, vindt hij. "Dit is een verhaal dat ons als ouderen aangaat. Wij hebben het er ook al wel eens eerder over gehad en het is fijn dat we dat nu ook met voormalig PCOB- én ANBO-leden samen konden doen."
Direct naar
Lidmaatschap
Ledenservice
Advieslijn
Ons laatste nieuws en voordeel in uw mailbox?
Aanmelden