'Hoe los je een familieruzie op?'

anbo-pcob-de-grote-vraag-december-4800-3200
Hero background icon

Tekst: Rianne van der Molen Foto's: Mark Kohn

Rond kerst zitten we graag met de hele familie rond de kerstboom of aan tafel. Maar wat als dat niet kan vanwege een ruzie? Tv-presentator Bert van Leeuwen, mediator Jeanine Geijtenbeek en gedragsdeskundige Ali al Hadaui leggen uit wat er zoal voor nodig is om een ruzie tussen familieleden te beslechten.

Bert van Leeuwen - ANBO-PCOB

Presentator Bert van Leeuwen

“De verhalen in Het Familiediner zijn altijd anders, maar meestal draait het om teleurstelling. Over iets wat iemand gezegd, gedaan of juist nagelaten heeft. Als er sprake is van misbruik of geweld, dan bemiddelen we trouwens niet. Dan wordt het dader versus slachtoffer en dat is iets anders dan een familieruzie.”

“Toen ik net begon met het programma, was ik vaak aan het duwen en trekken. Ik kon mensen bijna smeken om het goed te maken. Dat doe ik nu niet meer. Ik wil ze graag helpen, maar de keuze is aan hen. Een belangrijk startpunt bij elke ruzie is dat beide partijen openstaan voor een oplossing. Is dat inderdaad zo, dan raad ik ze aan om geen lange e-mail of brief te sturen. Ga gewoon met elkaar praten. Probeer te luisteren naar die ander. Het helpt om er simpelweg van uit te gaan dat de ander geen kwade bedoelingen heeft.”

“Het kan helpen om er iemand bij te betrekken die beide partijen wijs genoeg achten om het gesprek in goede banen te leiden. Iemand die geen partij trekt en het durft aan te stippen als een van beiden alleen maar beschuldigingen uit. Daarbij is het essentieel dat mensen durven te kijken naar hun eigen aandeel in de ruzie. Als je alleen maar naar de ander wijst, is de kans klein dat je er samen uitkomt.”

Jeanine Geijtenbeek - ANBO-PCOB

Mediator Jeanine Geijtenbeek

“Hoe je een familieruzie oplost, is eigenlijk een te simpele vraag, want elk familieconflict heeft meerdere lagen. Meestal schuilt er een hele geschiedenis achter. Ik raad mensen altijd aan om te reflecteren, het conflict van meerdere kanten te bekijken en te zoeken naar de behoefte achter het verwijt.”

“Zo heb ik ooit twee broers, een tweeling van middelbare leeftijd, gecoacht. Ze hadden allebei een pittige jeugd gehad. Nu verweet de een de ander dat hij niet genoeg aanwezig was geweest in zijn leven. Zijn broer verweet hem op zijn beurt dat hij altijd naar zijn pijpen had moeten dansen. Samen kwamen ze er niet meer uit. Tegelijk wilden ze beiden dat het weer goed kwam. Onder mijn begeleiding kregen ze de gelegenheid om hun verhaal aan elkaar te vertellen en ik vroeg ze naar hun behoeften en verlangens in hun contact. Terwijl ze daarover spraken, mochten ze elkaar niet onderbreken. Door uit het verwijt te stappen en naar de behoeften te gaan, konden de broers elkaar heel langzaam weer vinden.”

“Overigens lukt het niet altijd om een uitweg te vinden, of een van de partijen wil niet met het conflict aan de slag. Maar ook als ruzie niet wordt opgelost, kun je daar in wijsheid mee omgaan. Door je idealen los te laten, je rouw te nemen en naar respect te blijven zoeken. Misschien is dat nog wel belangrijker dan eindeloze pogingen doen om een breuk te lijmen.”

Ali Ai Hadaui - ANBO-PCOB

Gedragsdeskundige en mediator Ali Al Hadaui

“In Nederland is het normaal om alles zwart op wit te zetten, bijvoorbeeld rond de erfenis, maar in andere culturen wordt dat gezien als wantrouwen. Daar wordt verwacht dat men eerlijk handelt naar de familie toe - de familie die altijd op één staat. Zo heb ik nog nooit meegemaakt dat iemand met een Marokkaanse achtergrond het contact met familieleden wilde verbreken. Je moet door samen, hoe lastig het ook is.”

“Onlangs begeleidde ik een Marokkaanse familie waarin de ene zus de andere beschuldigde het geld van moeder voor zichzelf te hebben gebruikt. Haar zus ontkende dat. Die ruzie liep zo hoog op dat ze niet meer normaal met elkaar konden praten. De hele familie had daar last van, juist ook omdat die familiebijeenkomsten zo belangrijk zijn. Zo kwamen ze bij mij terecht.”

“Mijn eerste vraag is altijd: welke waarden heb je van huis uit meegekregen? Daar kun je het nooit over oneens zijn. Daarover in gesprek gaan, biedt een opening. Het zorgde in het geval van de zussen ervoor dat ze uit hun verwijten kwamen en weer gingen luisteren naar de wensen van de ander. Hun contact was niet meteen hersteld, maar ze gingen wel weer fatsoenlijk met elkaar om. Soms is dat goed genoeg.”

Leden die willen praten over de Grote vraag, kunnen dat doen door in te loggen op Trefpunt en te klikken op de knop Doe mee.

Gerelateerde artikelen