Wat is het verschil tussen een eigen bijdrage en een eigen risico?

Eigen risico en betalingen

Persoonlijk advies via de ANBO-PCOB Zorgadvieslijn

Eigen bijdrage en eigen risico zijn twee verschillende zaken.

Het verplichte eigen risico (€ 385 in 2026) geldt voor de meeste zorg uit het basispakket.

Een eigen bijdrage is een bedrag dat u soms zelf moet betalen voor bepaalde zorg, zoals hoortoestellen, orthopedische schoenen of ziekenvervoer. Dit kan een vast bedrag of een percentage van de kosten zijn.

TIP: Bekijk ook deze korte uitlegvideo: Verschil eigen risico en eigen bijdrage (video).

Wat is het eigen risico?

Verplicht voor iedereen van 18 jaar en ouder.
In 2026 bedraagt het eigen risico € 385.
Geldt voor de meeste zorg in het basispakket, zoals medicijnen en ziekenhuiszorg.
Huisartsenzorg en wijkverpleging vallen níet onder het eigen risico.

Wat is een eigen bijdrage?

U betaalt een deel van de kosten voor bepaalde zorg of hulpmiddelen.
Dit kan een vast bedrag of een percentage van de kosten zijn.
Voorbeelden:
- Hoortoestellen
- Orthopedische schoenen
- Ziekenvervoer

Wat betekent dit voor u?

Voor veel ouderen zijn hoortoestellen, hulpmiddelen en vervoer belangrijke zorgposten. Daarvoor geldt vaak een eigen bijdrage.

Verwacht u veel gebruik te maken van dit soort zorg? Kijk dan goed of een aanvullende verzekering deze kosten (deels) vergoedt.
Het eigen risico blijft altijd een vaste kostenpost per jaar, terwijl de eigen bijdrage afhankelijk is van de zorg die u nodig hebt.

Tip: Twijfelt u of uw verzekering past? Bel de Zorgadvieslijn voor persoonlijk advies.

Meest gestelde vragen over eigen bijdrage en eigen risico

Betaal ik altijd én eigen risico én eigen bijdrage?
Ja, dat kan. Soms betaalt u eerst eigen risico en daarna nog een eigen bijdrage.
Kan een aanvullende verzekering de eigen bijdrage vergoeden?
Ja, sommige aanvullende verzekeringen vergoeden (een deel van) de eigen bijdrage, bijvoorbeeld voor hoortoestellen.
Wordt het eigen risico in de toekomst verlaagd?
Ja, de overheid heeft aangekondigd dat het eigen risico vanaf 2027 omlaag gaat naar € 165 per jaar. Maar met de val van het kabinet is dit niet zeker.
Waar vind ik een overzicht van zorg met eigen bijdrage?
Dit staat in de polisvoorwaarden van uw zorgverzekeraar.

Zorgverzekeraars in het ANBO-PCOB Zorgcollectief 2026 | ANBO-PCOB

Op zoek naar een zorgverzekering die past bij uw wensen?

Bekijk de 12 zorgverzekeraars in het ANBO-PCOB Zorgcollectief.

Lidmaatschapsvergoedingen bij CZ, Univé, VGZ, De Christelijke en Zorg en Zekerheid.
7% tot 12% korting op aanvullende verzekeringen (variërend van €7,20 tot €78,84 per jaar).
Bij Zilveren Kruis: Vergoeding rijbewijskeuring tot €35.
Extra vergoedingen voor mantelzorg, fysiotherapie en/of preventie.
ANBO-PCOB Zorgcollectief werkt samen met 12 verzekeraars speciaal voor senioren.
Bij diverse verzekeraars aanvullende verzekeringen voor 60+ met passende dekking.
Word lid en sluit u aan bij het ANBO-PCOB Zorgcollectief voor korting en extra voordelen.

Meer informatie

Meer weten?

Persoonlijk advies: Zorgadvieslijn Zelf vergelijken: Zorgvergelijker Ontdek ledenvoordeel: ANBO-PCOB Zorgcollectief Gratis Tipgids Wegwijs in de Zorg Gratis Zorgverzekeringscheck

Alle veel gestelde vragen over eigen risico en betalingen

anbo-pcob-zorgcollectief-persoonlijk-advies

Eigen risico en betalingen

Wat is het verschil tussen een eigen bijdrage en een eigen risico?

Het eigen risico geldt voor zorg uit het basispakket. Een eigen bijdrage is een vast bedrag of percentage voor bepaalde zorg. Ontdek het verschil.

anbo-pcob-nieuwsbericht-pensioen-bedrag-ineens

Eigen risico en betalingen

Wat is de hoogte van het verplichte eigen risico?

In 2026 blijft het verplichte eigen risico €385. U kunt dit vrijwillig verhogen tot €885 om uw maandpremie te verlagen. Lees hier hoe dit werkt.

anbo-pcob-meneer-in-gesprek-bril-4800-3200

Eigen risico en betalingen

Kan ik ook een zorgverzekering afsluiten zonder eigen risico door meer te betalen?

Het is niet mogelijk het eigen risico af te kopen. Iedereen van 18 jaar en ouder betaalt in 2026 minimaal €385 eigen risico. Lees hier meer.

Eigen risico en betalingen

Betaal ik eigen risico voor de huisarts?

U betaalt geen eigen risico voor een huisartsbezoek. Medicijnen of onderzoeken die de huisarts voorschrijft vallen wél onder het eigen risico.

anbo-pcob-wachtkamer-huisartsenpost-4800-3200

Eigen risico en betalingen

Betaal ik eigen risico voor de huisartsenpost?

Voor een bezoek aan de huisartsenpost betaalt u geen eigen risico. Medicijnen, onderzoeken of doorverwijzingen vallen wel onder het eigen risico.

Eigen risico en betalingen

Betaal ik eigen risico voor medicijnen?

Voor een bezoek aan de huisartsenpost betaalt u geen eigen risico. Medicijnen, onderzoeken of doorverwijzingen vallen wel onder het eigen risico.

anbo-pcob-wachtkamer-ziekenhuis-4800-3200

Eigen risico en betalingen

Betaal ik eigen risico voor de spoedeisende hulp?

Voor een bezoek aan de spoedeisende hulp (SEH) betaalt u eigen risico. Lees hier wat dit betekent en in welke situaties u kosten maakt.

Eigen risico en betalingen

Betaal ik eigen risico voor wijkverpleging?

Voor wijkverpleging betaalt u geen eigen risico of eigen bijdrage. De zorg wordt volledig vergoed vanuit de basisverzekering. Lees hier meer.

anbo-pcob-geld-koopkracht-onderzoek-ouderenwijzer

Eigen risico en betalingen

Moet ik het eigen risico in één keer betalen?

Het eigen risico hoeft u meestal niet in één keer te betalen. U kunt bij veel zorgverzekeraars kiezen voor maandelijkse termijnen of vooruitbetaling. Lees de voorwaarden.

anbo-pcob-ledenvoordeel-united-consumers-telefoon

Eigen risico en betalingen

Kan ik mijn vrijwillig eigen risico tussentijds aanpassen?

Nee, u kunt uw vrijwillig eigen risico alleen wijzigen bij het afsluiten van uw zorgverzekering in november/december. Tussentijds aanpassen is niet mogelijk.

Eigen risico en betalingen

Wat gebeurt er als ik mijn eigen risico niet kan betalen?

Kunt u uw eigen risico niet betalen? Uw zorg wordt wel vergoed, maar u moet het bedrag terugbetalen. Vaak kunt u een betalingsregeling treffen met uw verzekeraar.

Eigen risico en betalingen

Betaal ik eigen risico voor ketenzorg?

Ketenzorg is gecoördineerde zorg voor chronische aandoeningen zoals diabetes of COPD. Het valt niet onder het eigen risico. Lees hier wat dit betekent.

Eigen risico en betalingen

Ik heb een zorgverzekering, maar moet toch rekeningen zelf betalen die onder mijn eigen risico vallen. Hoe zit dat?

Ook met een zorgverzekering betaalt u soms kosten zelf. Dit komt doordat ze onder het eigen risico vallen. Lees hier hoe dit werkt en wat dit betekent.

Eigen risico en betalingen

Moet ik eigen risico twee keer betalen als mijn behandeling in december begint en doorgaat in januari?

Ja, een behandeling die over de jaargrens heen gaat kan in twee kalenderjaren eigen risico kosten. Lees hier hoe dit werkt en wat dit betekent.

Alles over zorgverzekeringen

De vragen en antwoorden zijn met grote zorgvuldigheid door Alpina (voorheen Heilbron B.V.) beantwoord op basis van informatie van onder meer de Rijksoverheid. Desondanks kunnen er geen rechten aan worden ontleend. Bekijk altijd de polisvoorwaarden voor de exacte vergoedingen en bespreek zaken met uw specialist. U kunt ook bellen met de ANBO-PCOB Zorgadvieslijn: 088 – 121 02 02.