“Blijf werk maken van je sociale contacten, ook als je ouder wordt”

De bijeenkomst is in Kulturhus De Bijenkorf. Het is een centrale plek in het 25.000 inwoners tellende dorp. Je vindt er de bibliotheek en het theater. Je kunt er een feestje vieren en er is een ouderensoos met activiteiten als bingo en bewegen. Het ontmoeten staat er centraal. Daarmee staat het Kulturhus symbool voor het noaberschap, dat zo kenmerkend is voor het Nedersaksische taalgebied. Uit recent onderzoek blijkt dat omzien naar elkaar en gemeenschapszin zeker niet zijn voorbehouden aan Oost-Nederland. Maar we zien we in Borne toch wel heel veel betrokkenheid. En ontspannen gezelligheid.

Wonen in een gemeenschap

Zodra Jetty Mathurin opkomt als ‘taante’ en met humor en scherpte vertelt over het ouder worden, heeft ze de lachers op haar hand. Mensen reageren volop. Dat het onderwerp leeft, blijkt ook als Pieter Hilhorst (Raad voor Volksgezondheid en Samenleving - RVS) vertelt over de uitkomsten van het onderzoek ‘De derde levensfase: het geschenk van de eeuw’. Bijvoorbeeld dat veel mensen graag wonen in een gemeenschap. “Maar die plekken zijn er heel weinig in Nederland, en veel mensen wonen in een woning die niet geschikt is om ouder in te worden. Vanwege de trappen of omdat de voorzieningen ver weg zijn. Denk daarom tijdig na over hoe je straks wilt wonen.”

Persoonlijke verhalen en twijfels

In kleine groepen praten de deelnemers door over de thema’s, zorg, wonen, sociale contacten en vitaliteit. Ze delen persoonlijke verhalen en twijfels. Een man van in de 70 vertelt dat hij zich al sinds zijn 50ste voorbereidt op het ouder worden. “Ik ben duurzaam en levensloopbestendig gaan wonen, probeer fit te blijven en heb alles al geregeld bij de notaris.” Een andere man, van 71 jaar, is nog totaal niet bezig met het ouder worden. “Ik voel me nog niet oud en doe van alles. Ik woon in een eengezins-huurhuis en als je kleiner wilt wonen, schiet de huur omhoog.” Daar heeft hij geen trek in.

Vriendenkring opbouwen

Weer een andere man, van 82 jaar, kocht nog niet zo lang geleden een royaal huis met een grote tuin. “Ik kijk nu naar woongemeenschappen, maar mijn vrouw wil dat niet.” Zijn tip: ‘Blijf werk maken van je sociale contacten, ook als je ouder wordt. Het allerbelangrijkste is dat er mensen naar je omzien.”

Een 78-jarige man kocht samen met zijn vrouw pas een appartement in Deventer, de stad waar ze 18 jaar daarvoor gingen wonen. Weer een stap als voorbereiding op het ouder worden. “Want”, zo weet hij uit ervaring, “je kunt ervan uitgaan dat je achteruitgaat als je ouder wordt.” Het echtpaar bouwde, opnieuw, een vriendenkring op. “Dat moet je zelf doen, want mensen komen echt niet naar jou toe. Ga bijvoorbeeld bij een vereniging. Je ontmoet er mensen uit alle lagen van de samenleving.”

Aan een andere tafel adviseert iemand om zuinig te zijn op de vriendschappen die je hebt. “Je bouwt niet weer een 50-jarige vriendschap op. Het is echt zoeken naar een fijne vriendschap, zonder dat je ergens vrijwilliger moet zijn. Als je je sociale contacten opgeeft, word je eenzaam.”

Minder contacten

Terug in de theaterzaal wordt teruggeblikt op de gesprekken. Jan Puthaar (adviseur van ANBO-PCOB) vertelt dat veel mensen zich al aan het voorbereiden zijn op het ouder worden. “De een is daarin heel actief, de ander wacht af. Nog een andere deelnemer vertelde er geen behoefte aan te hebben en zichzelf prima alleen te redden. Want dat kan ook: dat je het prima vindt om minder contacten te hebben. Maar we hebben het wel erover gehad dat het toch goed is als anderen er voor je willen zijn.”

“Lang zullen ze leven”

De 90-jarige Martin vertelt dat hij nog heel actief is. Voor de krant gaat hij wekelijks op bezoek bij echtparen die 60 of 65 jaar zijn getrouwd. “Ik hoor de prachtigste verhalen.” Martin woont naar tevredenheid. Hij kookt zijn eigen potje en gaat regelmatig naar het theater. “Ik ben nu wel op zoek naar een kleiner appartement met zorg nabij.” Hij vindt: geluk kun je zelf creëren. Anderen nuanceren dit: je moet ook geluk hébben in het leven. In de zaal zit een ouder echtpaar dat vorige week is getrouwd. De hele zaal zingt uitgelaten: ‘Lang zullen ze leven’. Het blijft nog lang gezellig in de foyer.