Geld met een geurtje, mag dat in de pensioenpot?

Vermoedelijk niet, want ik schat in dat er niet zoveel gepensioneerden zich een Tesla kunnen veroorloven. De Tesla Model 3 werd in 2019 met tienduizenden tegelijk verkocht aan leasemaatschappijen, die ze konden slijten aan goed verdienende werknemers die van hun baas een luxe wagen mochten uitzoeken. En dan nog net op tijd om vijf jaar te mogen genieten van een lage fiscale bijtelling. Maar die occasions zijn nu voor u betaalbaar beschikbaar. Omdat de leaseperiodes zijn afgelopen komt de hele bups in één keer op de markt, die net even genoeg lijkt te hebben van de elektrificatie.

Tonnetje

Dat plus de prijsverlagingen van nieuwe Tesla’s hebben de vijf jaar oude auto’s binnen uw bereik gebracht. Iets van 18.000 euro voor een keurige Model 3 met een tonnetje op de teller. Wel fijn als u ook zonnepanelen op het dak hebt liggen, dat wel. Het geeft een goed gevoel dat u met deze aankoop ook een bijdrage levert aan een schoner milieu en daarmee de wereld wat beter achterlaat voor uw kinderen en kleinkinderen.

Tot zover de commerciële boodschappen.

Want wat heeft Tesla te maken met pensioenen?

Van alles.

Laten we beginnen met het afstoten van de aandelen Tesla door ons grootste pensioenfond, het ABP. Het fonds stootte in het derde kwartaal haar 2.803.193 aandelen Tesla af. Volgens het Financieele Dagblad omdat grootaandeelhouder Elon Musk zichzelf een beloning van $ 56 miljard toe-eigende. Dat valt enigszins buiten de regels voor goed bestuur, zou je kunnen oordelen. Het ABP stelt zelf dat het afstoten past binnen een nieuwe beleggingsstrategie, waarbij meer via de indexen wordt belegd, wat goedkoper is. En fin, het zal wel alle twee waar zijn.

Volgens een berekening van de rubriek Bartjens in het FD was dit op zich een zeer winstgevende deal. Het ABP had heel vroeg belegd in Tesla en verdiende totaal een slordige $ 1.000 miljoen op de transactie.

Schadelijk

Beetje ongelukkig qua timing was dat Elon Musk verkering kreeg met Donald Trump (denk niet te beeldend bij deze metafoor, dat kan schadelijk zijn). Terwijl er ondertussen bij het bedrijf niks veranderde - naast een uitzonderlijk mislukte introductie van een elektrische truck dan – verdubbelde de koers van Tesla. Daarmee miste het ABP $ 461 miljoen aan koerswinst. Dat gaf Elon wat schadefreude op X.

Van mij een goed woordje voor het ABP: het inlikken bij een Amerikaanse president door een over het paard getilde multimiljardair zit niet verwerkt in de modellen waarmee je bedrijven waardeert.

Penetrante stank

En erger nog: aan dat geld zit natuurlijk wel een geurtje, hoewel we daar niet altijd helemaal vies van zijn. Maar dat geurtje is inmiddels een penetrante stank geworden, toen Elon Musk meende radicaal- dan wel populistisch-rechtse Europese partijen financieel en moreel te moeten ondersteunen als Alternative für Deutschland en Reform UK. Bij die laatste gingen geruchten over een donatie van $ 100 miljoen in de partijkas van de omstreden politicus Nigel Farage (hoewel niet bekend is of dat bedrag inderdaad is overgemaakt). Later liet Musk weten Farage niet zo’n geschikte leider te vinden, maar goed.

Dan de moraal. De grote jongens (‘magnificant seven’) leveren vooralsnog veel beurswinst op. Maar zij hebben net als Donald Trump met Groenland een soort imperialistische agenda. Waarbij vrijheid van onwelriekende meningen, het beheersen van de media en beïnvloeding van verkiezingen in andere democratische landen tot hun instrumenten horen.

Zakken vullen

De moraal dus. Pensioenfondsen vinden dat zij hun bijdrage aan een leefbare wereld voor nu en later moeten leveren. Vindt u dat zij zich moeten terugtrekken uit de bedrijven deze nieuwe wereldwijd optredende elite? En dat een beetje fatsoen overeind houden beter is dan je zakken vullen met stinkend geld?

Suggestieve vragen, zegt u wellicht. Ik spreek u niet tegen. Maar voor fondsbesturen wordt het niet makkelijker, want deze vragen lagen niet eerder op tafel. Ik vind dat deze bedreiging voor onze wereld die van de klimaatopwarming wel evenaart.

Dus mocht u zo’n Tesla Model 3 overwegen, vraag er wel een sticker bij.